
سنجابها حیواناتی هستند از دسته جوندگان با رنگ ها و شکلهای مختلف که تا کنون ۲۶۷ گونه از آنها شناسایی شده است. ۵ گونه ازسنجاب در ایران وجود دارند که به دو گروه تقسیم می شوند.
۱) سنجاب زمینی که شامل سه جنس و گونه سنجاب کلاهو، سنجاب ناخن بلند و سنجاب پیراحمد می باشند.
۲) سنجاب درختی که شامل دو جنس و گونه سنجاب نخلی و سنجاب قرمز ایرانی می باشند.
هر ۵ گونه سنجاب های موجود در ایران از جمله سنجابهای روز گرد میباشند. سنجاب قرمز ایرانی که گونه مورد نظر ماست دارای پوشش خارجی به رنگ طلایی نارنجی تا قرمز مایل به قهوه ای، چشمان درشت، دسته موی به نسبت بلند روی گوش ها، دم پرمو و دندانهای پیش به رنگ زرد نارنجی میباشد.
خصوصیات رفتاری سنجاب قرمز ایرانی
سنجاب قرمز ایرانی در کشورهای یونان، ترکیه، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، ایران، عراق، فلسطین، اردن، لبنان و سوریه در جنگلهای درختان سوزنی و پهن برگ یافت می شود. در کشور خودمان ایران عزیز، سنجاب قرمز ایرانی بیشتر در جنگلهای بلوط رشته کوه زاگرس از سردشت واقع در آذربایجان غربی تا مناطق چهارمحال، لرستان، کهکیلویه و فارس زندگی می کند. سنجاب قرمز ایرانی بیشتر ایام سال را به تنهایی سپری میکنند ولی در زمستان و بهار به صورت دسته جمعی لانه سازی میکنند. در زندگی اجتماعی سنجاب قرمز تعیین سلسله مراتب در گروه وابسته به جنس نر یا ماده نمی باشد یعنی جنس نر یا ماده غالبیت در گروه ندارد. به این معنی که حیوان بزرگ جثه تر و مسنتر معمولاً غالب است و در سلسله مراتب در رتبه بالاتری قرار می گیرد.
سنجاب قرمز ایرانی نسبت به سایر جوندگان رفتار متقابل خوبی با هم دارند، در داخل سنجابهای یک نژاد درگیری خیلی زیاد نیست و به گاز گرفتگی پشت گوش، کفل و دم منتهی می شود. همچنین بین گونهها درگیری خاصی وجود ندارد. سنجاب قرمز ایرانی به منظور تعیین قلمرو و همچنین جفت یابی روی شاخه یا تنه درخت علامت گذاری می کند و به این منظور از ادرار یا ترشحات غدد دهانی (مالش صورت به روی شاخه ها) استفاده می کند. اغلب بچه سنجابها در فصل پاییز از والدین خود جدا شده و استقلال مییابند. سنجاب قرمز ایرانی خواب زمستانی نداشته و در تمام طول سال فعال است. ولی در برخی موارد در روزهای بسیار گرم تابستان و بسیار سرد زمستان حتی تا دو روز از لانه خارج نمیشود. جمعیت سنجاب قرمز بعد از فصل جفتگیری به حداکثر خود در فصل پاییز رسیده ولی در فصل زمستان جمعیت رو به کاهش گذاشته و در بهار قبل از شروع دوباره جفتگیری به حداقل خود میرسد.
تغذیه سنجاب قرمز ایرانی
رژیم غذایی سنجابی که در طبیعت زندگی میکند شامل دانه درختان مانند دانه درختان مخروطی، بلوط، الش و همچنین ذرت، میوه های مختلف، انواع توت و قارچ میباشد. سایر اقلام غذایی که مورد استفاده سنجاب قرمز ایرانی قرار میگیرد جوانه گیاهان، غنچه گل ها، پوست درختان، بیمهرگان و گلسنگ است. گزارشاتی از خوردن جوجه پرندگان، تخم پرندگان و استخوان در محیطهای طبیعی و حتی در اسارت وجود داشته است.
خصوصیات بیولوژیکی سنجاب قرمز ایرانی
سنجاب قرمز ایرانی ماده چهار جفت سر پستانک دارند. غدد دهانی در محل تلاقی دو لب قرار دارند که از آن برای علامت گذاری استفاده میکند. تعیین جنسیت در سنجاب قرمز مثل بسیاری از جوندگان از روی فاصله مجرای تناسلی و مقعد تعیین میگردد که این فاصله در حیوان ماده کمتر و در در حیوان نر بالغ در حدود ۸ میلیمتر می باشد. تولید مثل سنجاب قرمز ایرانی در طول پاییز و زمستان و در زمانهایی که میزان غذا کم و وضعیت آب و هوایی بد باشد، کاهش مییابد.
آموزش غذا دادن به سنجاب با دست
آموزش اصول نگهداری از سنجاب
همه چیز در مورد سنجاب
آشنایی با نیازهای اولیه خرگوش
لیست میوه و سبزیجات مفید برای خوکچه هندی
راهنمای مراقبت از دهان و دندان همستر